แผ่นยางซิลิโคนทนร้อนกว่าแต่ทำไมวิศวกรเลือกแผ่นยาง Viton®?

ในอุตสาหกรรมการผลิต ซีลยาง ปะเก็นยาง หรือแผ่นยางที่ใช้ในเครื่องจักร ไม่ใช่แค่แผ่นยางธรรมดา แต่เปรียบเสมือน “ระบบความปลอดภัย” ที่คอยปกป้องเครื่องจักรทั้งระบบ

เพราะหากยางที่ใช้เกิดการเสื่อมสภาพ แตก บวม หรือรั่วเพียงเล็กน้อย นั่นอาจหมายถึงหายนะที่ตามมา ทั้งเครื่องจักรหยุดการทำงาน (Downtime), การสูญเสียวัตถุดิบ, ความร้อนรั่วไหล, การรั่วซึมของสารเคมี (Chemical Leak) และอาจนำไปสู่ความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุและต้นทุนการซ่อมบำรุงมหาศาล

หนึ่งในวัสดุที่วิศวกรและฝ่ายซ่อมบำรุงพูดถึงบ่อยที่สุดสำหรับงานหนัก คือ แผ่นยาง Viton^® (FKM Rubber Sheet) ซึ่งเป็นยางฟลูออโรอีลาสโตเมอร์ (Fluoroelastomer) ระดับพรีเมียม ที่ถูกออกแบบมาเพื่องานที่มีอุณหภูมิสูง ร่วมกับการสัมผัสน้ำมัน สารเคมี หรือเชื้อเพลิง

แต่ก็มักจะมีคำถามสำคัญจากหลายโรงงานว่า…
“ในเมื่อแผ่นยางซิลิโคน (Silicone) ทนความร้อนได้สูงถึง +250°C หรือ +270°C แล้วทำไมเราต้องจ่ายแพงกว่าเพื่อใช้ Viton^® ที่ทนได้ประมาณ +260°C?”

บทความนี้คือคำตอบเชิงเทคนิคที่ครบถ้วน ที่จะช่วยให้ทีมจัดซื้อ วิศวกร และผู้ใช้งาน เข้าใจว่าทำไม Viton^® จึงเป็นตัวเลือกที่ "คุ้มค่ากว่า" ในระยะยาว

ความเข้าใจผิดที่พบบ่อย : คิดว่างานร้อนต้องเลือกยางจาก ‘อุณหภูมิ’ เท่านั้น

หลายคนมักมีความเข้าใจเบื้องต้นว่า “งานที่มีความร้อนสูง → ต้องเลือกยางที่ทนอุณหภูมิสูงสุด”

ด้วยเหตุผลนี้ ซิลิโคนจึงดูเหมือนเป็นตัวเลือกที่ดีที่สุดในตลาด เพราะสามารถทนความร้อนแบบต่อเนื่องได้สูงถึง +250°C และบางเกรดพิเศษอาจทนได้ถึง +270°C

แต่ในสภาพแวดล้อมของโรงงานอุตสาหกรรมจริง อุณหภูมิไม่ใช่ตัวแปรเดียว
งานที่ต้องเจอความร้อน มักจะมาพร้อมกับสภาพแวดล้อมสุดโหดอื่น ๆ เสมอ ไม่ว่าจะเป็น :

• น้ำมันเครื่อง น้ำมันไฮดรอลิก หรือจาระบี
• เชื้อเพลิง ดีเซล หรือน้ำมันก๊าด
• สารเคมีรุนแรง (Acids / Alkalis)
• สารตัวทำละลาย (Solvent) และไอระเหย (Vapor)
  แรงดัน (Pressure) หรือแรงกดอัด (Compression)
• การเสียดสี (Abrasion)

7 เหตุผลเชิงวิศวกรรม ทำไม แผ่นยางViton^® เหนือกว่าแผ่นยางซิลิโคน
เพื่อให้เห็นภาพชัดเจน เรามาดูจุดแข็งและจุดอ่อนของยางทั้งสองชนิดนี้ในเชิงวิศวกรรม

• บวม (Swell): ยางจะพองตัวจนเสียรูปทรง
• เนื้อยุ่ย: โครงสร้างยางถูกทำลายจนเปื่อยยุ่ย
• ซีลรั่ว: เมื่อยางเสียรูป ก็ไม่สามารถกันรั่วได้อีกต่อไป

ในทางกลับกัน แผ่นยางViton^® (FKM) ถูกออกแบบมาให้เป็นแผ่นยางที่ "ทนน้ำมันและเชื้อเพลิงได้ดีที่สุด" ในกลุ่มแผ่นยางสังเคราะห์ทั้งหมด จึงเป็นวัสดุที่ "จำเป็น" สำหรับอุตสาหกรรมปิโตรเคมี, ระบบเครื่องยนต์, ระบบไอเสีย, และระบบเชื้อเพลิง

2. การทนต่อ Solvent และไอระเหย (Vapor)
แผ่นยางซิลิโคนไม่สามารถทนต่อสารตัวทำละลาย (Solvent) เช่น Toluene, MEK, Acetone, Ketones หรือไอระเหยของเชื้อเพลิง (Fuel Vapor) ได้เลย
เพราะอะไร? “เพราะโครงสร้างโมเลกุลของซิลิโคน (Siloxane) มีอัตราการซึมผ่านสูง (High Permeability) จึงทำให้โมเลกุลของ Solvent แทรกซึมเข้าไปทำลายโครงสร้างยางได้ง่าย ส่งผลให้แผ่นยางซิลิโคนบวม นิ่ม แตก และเกิดการรั่วของซีลในเวลาอันรวดเร็ว”
แต่ แผ่นยาง Viton^® เป็น Fluoroelastomer ที่มีพันธะ "Carbon-Fluorine" ซึ่งเป็นหนึ่งในพันธะเคมีที่แข็งแกร่งที่สุด ทำให้มันทนทานต่อ Solvent และสารเคมีรุนแรงได้มากกว่า 200 ชนิด

3. ค่า Compression Set: จุดที่กำหนด "อายุการใช้งานจริง"
Compression Set คืออะไร? มันคือค่าที่บอกว่า "ยางจะคืนตัวได้ดีแค่ไหน หลังจากถูกบีบอัดเป็นเวลานาน"

• ซิลิโคน: มีค่า Compression Set ที่ค่อนข้างสูง (คืนตัวช้า, ยุบตัวถาวรง่าย) เมื่อถูกแรงกดทับนาน ๆ ในที่ที่มีความร้อน ซิลิโคนจะ "ยุบแบน" และไม่คืนตัว ทำให้ซีลหลวมและเกิดการรั่วในที่สุด
• Viton^®: มีค่า Compression Set ต่ำมาก (คืนตัวดีเยี่ยม) มันสามารถคงรูปและรักษาแรงซีล (Sealing Force) ไว้ได้ แม้จะอยู่ภายใต้แรงกดและความร้อนสูงเป็นเวลานาน

นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมซีลหน้าแปลน (Flange Gaskets), ซีลฝาเตาอบอุตสาหกรรม, หรืองาน Vacuum จึงต้องเลือกใช้ แผ่นยางViton^®

4. การกันก๊าซ (Gas Barrier) ที่เหนือกว่า
ต่อเนื่องจากข้อ 2 โครงสร้างโมเลกุลที่เปิดของซิลิโคน ทำให้ก๊าซและไอระเหยต่าง ๆ (เช่น ไอน้ำมัน, ไอเคมี) สามารถ "ซึมผ่าน" เนื้อยางไปได้ง่าย (High Gas Permeability)
แต่ Viton^® มีโครงสร้างที่หนาแน่นมาก ทำให้มีคุณสมบัติ "กันการซึมผ่านของก๊าซ" (Low Gas Permeability) ที่ดีที่สุดในกลุ่มยาง จึงเป็นแผ่นยางที่จำเป็นสำหรับระบบเชื้อเพลิง, ถังสารเคมี, หรืองานที่ต้องกันไอระเหย

5. ความปลอดภัย: การทนไฟ (Low Flammability)
แม้แผ่นยางซิลิโคนจะทนความร้อนได้ดี แต่หลายเกรด "สามารถลามไฟได้" เมื่อสัมผัสกับเปลวไฟโดยตรง
ในขณะที่ แผ่นยาง Viton^® มีคุณสมบัติ "ไม่ลามไฟ" (Low Flammability) หรือ "ดับไฟได้เอง" (Self-extinguishing) โดยธรรมชาติของวัสดุเอง (แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับสูตการผลิต) ทำให้ปลอดภัยกว่ามากเมื่อใช้ในงานที่ใกล้เตาเผา, ใกล้เปลวไฟ, หรือระบบเชื้อเพลิง

6. แผ่นยางViton^® อายุการใช้งาน “ยาวกว่า 3-5 เท่า”
แม้แผ่นยางซิลิโคนจะมีราคาถูกกว่า แต่ในสภาพแวดล้อมอุตสาหกรรมจริงที่ต้องเจอทั้งน้ำมัน, สารเคมี, Solvent, และแรงกด แผ่นยางซิลิโคนอาจต้องถูกเปลี่ยนใหม่ทุก ๆ 3-6 เดือน
ในขณะที่ แผ่นยางViton^® สามารถทนทานในสภาพแวดล้อมเดียวกันได้นาน 1-3 ปี หรือนานกว่านั้น

7. ต้นทุนรวมการใช้งานระยะยาว (TCO)
เมื่อคำนวณต้นทุนรวม (Total Cost of Ownership) Viton^® จึง "ถูกกว่า" ในระยะยาว เพราะช่วยลด:

• ต้นทุนการเปลี่ยนอะไหล่บ่อย ๆ
• ต้นทุนการหยุดเครื่องจักร (Downtime)
• ต้นทุนแรงงานในการซ่อมบำรุง
• ความเสี่ยงจากอุบัติเหตุและการรั่วไหล
  
  
  

ตารางเปรียบเทียบแผ่นยาง Viton^® vs แผ่นยาง Silicone

แล้วแผ่นยางซิลิโคนเหมาะกับงานแบบไหน?
แผ่นยางซิลิโคนยังคงเป็นแผ่นยางที่ยอดเยี่ยม หากใช้ให้ถูกประเภทงาน โดยซิลิโคนจะเหมาะกับ:

• งานที่มี "ความร้อน" เป็นตัวแปรหลัก เพียงอย่างเดียว
• งาน Food Grade หรือการแพทย์ ที่ต้องการความสะอาดสูง (ต้องมีใบรับรอง FDA)
• งานซีลตู้คอนโทรล หรือซีลสัมผัสอากาศร้อน
• งานเบาถึงปานกลาง ที่ไม่สัมผัสน้ำมัน, สารเคมีรุนแรง, หรือ Solvent

ถ้างานของคุณมีแค่ "ความร้อน" → ใช้แผ่นยางซิลิโคนได้
แต่ถ้างานมี "ความร้อน + น้ำมัน + สารเคมี + แรงกด" → ต้อง แผ่นยาง Viton^® เท่านั้น

เพราะ แผ่นยาง Viton^® คือแผ่นยางที่ถูกออกแบบทางวิศวกรรมมาเพื่อแก้ปัญหาในโรงงานอุตสาหกรรมจริง ไม่ใช่แค่ทนความร้อน แต่ทนทุกสภาพแวดล้อมที่หนักหน่วงพร้อมกันได้

   ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านแผ่นยาง Viton^® (FKM) คุณภาพสูง
หากคุณกำลังมองหาแผ่นยาง Viton^® (FKM) คุณภาพสูงสำหรับงานอุตสาหกรรมหนัก หรือต้องการคำปรึกษาในการเลือกใช้วัสดุให้เหมาะสมกับหน้างานจริง HyperSheet^® โดย Polytech Industry พร้อมให้คำปรึกษาและจัดส่งทั่วประเทศ

“แผ่นยางที่คุณมั่นใจได้—ทดสอบจริง มาตรฐานชัดเจน ผลิตโดยผู้เชี่ยวชาญตัวจริง”
ติดต่อสอบถามได้ทันที:

   LINE OA: @ptirubber
   WhatsApp: +66863077319
   Website: www.polytechindustry.co.th
   Email: info@ptigroups.com

HyperSheet^® — Engineered by Polytech Industry Co., Ltd.